Protez takmanın amacı, dişlerinin bir kısmını veya tamamını kaybetmiş hastaların rahatça konuşmasını, gülümsemesini ve yemek yemesini sağlamaktır. Ancak bu fonksiyonlar ancak takma dişler ağız içerisinde en uygun şekilde kullanılıyor ve hasta tarafından bakım yapılıyorsa mümkündür. Halk arasında damak olarak isimlendirilen tam veya parsiyel protezlerin uzun süre kullanılabilmesi için düzenli olarak temizlenmesi ve proezlere yapışabilecek bakteri hatta mantar oluşumunu engellemek için hijyen kurallarına özen göstermek gerekmektedir. Bu yazıda çıkarılabilin yani hareketli (müteharrik) diş protezlerinizin neden ve nasıl bakım yapmanız gerektiğini öğreneceksiniz.
Protezlerimde yiyecekler nasıl birikir?
Protez dişler de tıpkı normal dişler gibi sigara, gıda ve içecekler sebebiyle kirlenmektedir. Her yemek yediğinizde takma dişlerinizde çeşitli nedenlerle yiyecek parçacıkları birikmektedir. Çiğnediğiniz yiyecek parçaları protezlerine kenarlarına sıkışabilir hatta protezlerinizin kancaları gevşemişse altına girebilir. Çiğneme ve yutma sırasında geriye ve yukarıya doğru itilen artıklar damağınız ile üst proteziniz arasına yapışabilir. Besinler protezlerin pürüzlü plastik yüzeyine ağız dokularına göre çok daha kolay yapışır ve bu da zamanla birikmesine izin verir. Ayrıca takma dişler ağızda oldukça fazla yer kaplar, bu da doğal dişleri olan birine göre altlarında yiyecek artıklarının toplandığını hissetme ihtimalinizin çok daha yüksek olduğu anlamına gelir.
Protezlerinizde yemek birikmesinin sebep olduğu sorunlar
Yiyecek parçacıkları takma dişin belirli bölgelerine diğerlerinden daha fazla yapışır ve sık sık temizlenmezlerse çeşitli ağız sağlığı sorunlarına yol açabilirler.Kötü ağız kokusu takma diş kullananların yüzde 87’si arasında yaygın görülen bir durum olup, yemek yerken ağızda birikiyorsa, birkaç saat içinde bile kötü koku gelmesi normaldir.
Protezlerinizin ağız kokunuzu etkileyip etkilemediğini anlamak için, takma dişlerinizi beş dakika boyunca hava geçirmeyen, plastik bir sandviç torbasına koymayı düşünebilirsiniz. Poşeti açtığınızda kötü bir koku geliyorsa ağız kokunuzun protezlerinizden kaynaklanıp kaynaklanmadığını öğrenebilirsiniz.
Ağız dokusunun iltihaplanması başka bir komplikasyondur. Yemek artıkları takma dişin ağzınızla temas eden bir bölümünde biriktiğinde, bu gıdadan besleyen bakteriler diş etleri ve diğer dokularda enfeksiyona neden olabilir. Bu sorun kontrol edilmediğinde, ortaya çıkan iltihap, diş eti hastalığına veya takma dişlerin sebep olduğu çeşitli ağız yaralarına dönüşebilir.
Çeşitli araştırmalar kötü ağız hijyeni ile diyabet, kalp hastalığı ve romatoloji gibi kronik hastalıklar arasında bir bağlantı olduğunu göstermiştir. Sadece bu durum bile takma dişleri etkili bir şekilde nasıl temizleyeceğinizi bilmenizi zorunlu kılar.
Protezlerimdeki yemek artıklarını nasıl düzgünce temizleyebilirim?
Düzenli günlük fırçalamanıza ek olarak, diş protezindeki yiyecek artıklarını temizlemek için periyodik olarak derinlemesine temizleme tabletiyle hazırlanan solüsyonları kullanmanız gerekir. Corega ve Prokudent gibi markaların efervesan nitelikteki protez temizleme tabletleri bir kap içerisinde hazırlanan suya konulduğunda eriyerek oluşturduğu solüsyon protezleri temizlemek için kullanılmaktadır. Gece yatmadan önce takma dişlerinizi ağzınızdan çıkarıp güzelce yıkadıktan sonra gece boyunca bu solüsyonun içerisinde bekletmelisiniz. Sabahleyin hijyenik açıdan tertemiz olan protezlerinizi yeniden ağzınıza takabilirsiniz.

Takma Dişler Nasıl temizlenmeli?
Takma dişlerinizi sert kıllı fırçalarla temizlemeyin, beyazlatıcı diş macunları veya çamaşır suyu gibi renk ağartıcı içeren aşındırıcı malzemeler de kullanmaktan kaçının çünkü bunlar takma dişlere zarar verebilir. Ayrıca kaynar sıcaklıktaki suyun protezlerinize zarar verebileceğini, klor içeren solüsyonların ise proezlerinizdeki metalin kararmasına neden olabileceğini unutmayın. Akşamları protezlerinizi ağzınızdan çıakrıktan sonra yumuşak bir diş fırçasıyla temizleyerek, sabun ve bol sui le yıkadıktan sonra efervesan temizleme tableti attığınız suya koyarak gece boyu bekleterek temizleyin.
Düzenli diş hekiminize giderek sadece ağız ve diş muyanesi değil takma dişlerinizin de kontrol edilmesini sağlayın. Diş hekiminiz, protezlerinizi kontrol ederek, size nasıl temizlemeniz gerektiğini, takma dişlerinizin aşağı yukarı daha ne kadar zaman kullanılabileceği gibi konularda size bilgi verecek, protezlerinizde bir sorun varsa bunun düzeltilmesi veya tamir edilmesini sağlayacaktır.